UBUNTU SERVER 18.04 KURULUMU VE AYARLARI

Ubuntu Server 18.04 kurulumuna başlamadan önce işletim sistemini kuracağımız sunucu özelliklerimizi ayarlıyoruz. Biz bu kurulum işlemini VPS bir makine üzerinde yapacağız. Siz isterseniz aynı kurulumu dedicated bir makine üzerine de yapabilirsiniz.Bu işletim sisteminin 64 bit tabanlı bir işletim sitemi olduğu için kurulum yapacağımız makinemizin minimum özellikleri 2 CPU 2 GB RAM ve ortalama 30 GB HDD olması gerekiyor. Eğer bu özelikler uygun olamaz ise kurulum esnasında veya kurulumdan sonra kullanım esnasında sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Kuruluma başlama dan önce de Ubuntu Server 18.04 isosunu bu linkten indirebilirsiniz.

KURULUMA BAŞLAMA

Makinemizi aktif ediyoruz ve boot için gerekli olan ayarlamaları yapıyoruz. CD veya USB den boot edecek ise bios ortamında boot edilecek ayarlar yapılmalı. Daha sonra makinemizi aktif ediyoruz makinemiz açılıyor ve centos 8 için install ekranı geliyor ve kuruluma başlıyoruz.

CENTOS 8 KURULUMU & AYARLARI

Centos 8 kurulumuna başlamadan önce işletim sistemini kuracağımız makinemizi ayarlıyoruz. Biz bu kurulum işlemini VDS Sunucu bir makine üzerinde yapacağız eğer siz isterseniz aynı kurulumu dedicated server bir makine üzerinde de yapabilirsiniz. Bu işletim sisteminin 64 bit tabanlı bir işletim sitemi olduğu için kurulum yapacağımız makinemizin minimum özellikleri 2 CPU 2 GB RAM ve ortalama 30 GB HDD olması gerekiyor. Eğer bu özelikler uygun olamaz ise kurulum esnasında veya kurulumdan sora kullanım esnasında sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Kuruluma başlama dan önce de Centos 8 isosunu bu linkten indirebilirsiniz

KURULUMA BAŞLAMA

Makinemizi aktif ediyoruz ve boot için gerekli olan ayarlamaları yapıyoruz. CD veya USB den boot edecek ise bios ortamında boot edilecek ayarlar yapılmalı. Daha sonra makinemizi aktif ediyoruz makinemiz açılıyor ve centos 8 için install ekranı geliyor ve kuruluma başlıyoruz.

İŞLETİM SİSTEMİ DİLİNİN AYARLANMASI VE YAPILABİLECEK İŞLEMLER

Centos 8 kuruluma başladıktan sonra ilk olarak karşımıza işletim sisteminin hangi dilde kurulacağı ile ilgili ekran karşımıza çıkıyor. Biz burada genel olarak İngilizce dili seçiyoruz. Bu seçim tamamı ile size kalmış durumda istediğiniz dilde kurulum yapabilirsiniz.

Dil ayaların yaptıktan sonar karşımıza gelen ekranda işletim isteminin kurulum esnasında bizden ayarlamamızı istedi kısımları görüyoruz. Bu bölümde klavye ayarı, saat ayarı, kurulacak işletim sisteminin ne amaçla kullanacağını belirleyeceğimiz software selection (yazılım seçenekleri), disk yapılandırması, network yapılandırması ve güvenlik ayaları ile ilgili olan ekran gelecek. Bu ekran sayesinde bir çok işlemi önceden ayarlamış olacağız.

KLAVYE VE SAAT AYARLARININ YAPILMASI

Klavye ayarlarını bu bölümde düzün yapılandırılması çok önemli eğer düzün ayarlanmaz ise daha sonra bu ayarları yapmamız bir hayli zor olacaktır. Bunu unutmamak lazım bu işlem bizim tüm şifreleme ve yapılan işlemleri eksik olmasına sebep olur. İşletim sistemimizin dili İngilizce olduğu için klavye seçeneğimiz İngilizce olarak geleceğini unutmayınız. Bu nedenle klavye dilinizi değiştirmeniz gerektiğini unutmayınız.

Dil ayarları İngilizce olduğu için otomatik olarak saat ayarlarımızda Amerika olarak gelecektir buda sunucu saatimizin yurt dışı bir saat formatına göre çalışmasına neden olacaktır. Bu ise bize yapacağımız işlemlerin saatlerinin ve sunucudan alacağımız LOG kayıtlarının o saat dilimine göre olmasına neden olur. Bu ise birçok hata yapmamıza neden olabilir. Bu nedenle bu ayarları da yapmak gereklidir.

YAZILIM SEÇİMİ (SELECTION SOFTWARE)

Bu sekmede ise kuracağımız centos işletim sisteminin hangi amaç ile kullanacağımız belirlediğimiz alandır. Bu alanda işletim sistemini GUİ yani desktop formun damı yoksa server formun damı kurulacağını işletim siteminin ne amaçla kullanacağını belirlediğimiz alandır. Bu alanda belirlemiş olduğumuz kurulum sayesinde işletim sistemi bizim amacımıza göre dosya kurulumlarını yapacak ve bizim üzerimizden daha sonra uzun sürecek olan kurulumları yapmamıza gerek doğuracak ve yük sayılabilecek işlemlerden bizi kurtarmış olacak. Bu bölümü ihtiyacımıza göre seçip kurulumu ona göre yapmakta fayda var. Biz standart web server kurulumu yapacağız.

DİSK YAPILANDIRILMASI

Bu bölümde diskimizin yapılandırmasının nasıl olacağına karar verildiğimiz bölümdür. Burada diskimizi ister otomatik ister se manuel olarak ayarlayabiliriz. Disk yapılandırmamızı otomatik yaptığımızda sistem doğal olarak LVM olarak kurulum yapacaktır. Bizler ise Standart Partition olarak ayarlıyoruz. Bu sayede diskimiz üzerinde istediğimiz gibi boot, swap ve kullanım için gerekli olan bölümleri kendimiz ayarlamış oluyoruz.
-LVM yapılar Linux tabanlı işletim sistemleri için oluşturulmuş mantıksal disk yöneticisinde olarak bilinir. Bu özellik birden çok disk yapısı kullanılacağı zaman tercih edilir bu nedenle bizler genelde sana sunucularda bu özelliği çok kullanmayız. Bu sayede birden fazla diski tek disk gibi yönetebilmemize yardımcı olur.

-LVM Thin Provisioning bu teknoloji sanal sistemlerde depolama çözümleri için kullanılan bir teknolojidir. Bu özelliğin amacı sizin diskinizde ayrılmış olduğunuz kadar yer kaplamasıdır. Bu sayede sanal diskiniz ne kadar olursa olsun fiziksel diskinizde ayrılmış olduğunuz kadar yer kaplamasıdır bu sayede diskinizi daha verimli kullanabilirsiniz.
-Standart Partiton bu bölümde ise disk alanını kendi isteklerimiz doğrultusunda ayarlamamıza sağlıyor diskin kullanım alanlarını tamamı ile bize bırakmış oluyor. Bu nedenle genel olarak bu seçenek kullanılıyor.
Burada manuel ayarlama yapmak için custom seçip Done tuşuna basıyoruz.

Disk yapılandırmamız yaparken Standart Partition seçip ekle (+) butonuna basıyoruz ve karşımıza ilk olarak sistemin kurulacağı boot alanı ve daha sonra kullanacağımız alanı belirliyoruz. Boot için genellde 200 ile 500 MB alan yeterli oluyor home kısmı için ise bir rakam girmemiz gerekmiyor. Boot sonra tekrar disk ekle dediğimizde karşımıza gelen ekranda mount point kısmına “/” desired capasity kısmını ise boş bırakıp Add Mount Poit dediğimiz zaman diskimizin bölümleri oluşmuş olacak.

Daha sora ise diskimizi formatlamamız ve kuruluma hazır hale getirmemiz gerekiyor. Bunu için Done tuşuna basıyoruz bu işlemi iki defa yapmamızı istiyor çünkü diski sileceğini ve bu işlemden tamamen emin olup olmadığımızı soruyor. Bunun nedeni ise eğer kurulumu temiz bir diskte değil de içinde bilgiler olan bir diske yapıyor iseniz içerisindeki bilgiler silinmesi ve bu işlemi yanlışlık ile başlattıysanız devam etmeyin ve işlemi sonlandırmanız için sizi uyarıyor.

Yapacağınız işlemden emin iseniz Accept Changes tuşuna basarak işlemi sonlandırıyor ve diskinizi işletim sistemi kurulur hale getiriyorsunuz. Artık kurulumun diğer aşamalarına devam edebilirsiniz.

HOSTNAME VE NETWORK AYARLARI

Bu bölümde sunucunuz için gerekli olan hostname belirliyoruz ve sunucumuzun network kartını aktif ettiğimiz ve eğer manuel ip verecek isek ayarları yaptığımız bölüm burasıdır. Bu işlem için network kartımızı aktif ettikten sonra Configure tuşuna basarak network ayar tablosuna giriyoruz. Bu bölümde unutmamız gereken bir ayar ise General tabının altında bulunan “Automatically connect to this network when it is availabel” seçeneğini işaretliyoruz.

Bunun sebebi makinemizi açılır açılmaz ağa dahil olmasını sağlamak ve her açılışta bu işlemi her seferinde size manuel yapmanızı engellemek içindir. Bu işlemden sonra “IPv4 Settings” ayarlarına girip bu bölümde “Methot” kısmından “Manuel” ip ekleme kısmını seçiyoruz ve “Add” tuşuna basarak gerekli olan ip adresini, netmask, gateway veriyoruz daha sonra ise alt kısımda bulunan DNS Server kısmında ise bir DNS ipsi belirliyoruz. Save tuşuna basarak ayarlarımızı kaydedip çıkıyoruz. Hostname ve network ayaralrını yapmış olduğumuz ekrana tekrar geri dönmüş olacağız. Burada Done tuşuna basarak tüm ayarlarımız kayıt ediyor ve kurulum için gerekli olan ayarları yaptığımız ekrana dönmüş oluyoruz.

CENTOS 8 KURULUMU VE KULLANICI AYARLARININ YAPILMASI

Network ayarlarını yaptıktan sonra sıra geldi işletim sisteminin kurulumuna ve kullanıcı ayarlarının yapılmasına. Network ile ilgi ayarları Done tuşu ile tamamladık tan sonra tüm ayarları yaptığımız ekrana dönmüş olacağız bu ekranın sol alt kısmında bulunan Begin Installation tuşuna tıklayıp kurulumu başlatıyoruz. Kurulum başladıktan sonra karşımıza gelen ekranda root şifresini ve ayarlarsak kullanıcı adı ve şifresi belirliyoruz bu alanda en önemli olan root şifresini ayarlamaktır. Bu kısmı atlamamanız çok önemli.

Burada sizlerden komplike bir şifre isteyecek bu şifreyi unutmayacağınız bir şifre olarak belirlemenizde fayda var aksi takdirde sonradan sıfırlama işlemi biraz canınızı sıkabilir. Kullanıcı ayarlayacaksak User Creation seçeneği ile ayarlayabilirsiniz bu işlem ise kurulum yapmış olduğunuz sunucu ile ilgili başka birileri de işlem yapacaksa ve root yetkisi vermek istemiyorsanız tercih edeceğiniz bir kısımdır. Bu işlemleri yaptıktan sonra işletim sisteminin bitmesini bekliyoruz ve onunda ise reboot tuşuna basarak makinemizi yeniden başlatıyoruz.

KURULUMUN TAMALANMASI VE İŞLETİM SİSTEMİNİN UPDATE EDİLMESİ

Makinemiz yeniden başladıktan sonra karşımıza komut satırı gelecek ve bizden işlemleri yapabilmemiz için kullanıcı adı ve şifremizi girmemizi isteyecek. Login kısmına root kullanıcısını giriyoruz. Ardından password kısmına ise root kullanıcısının şifresini giriyoruz. İşlemlerimiz tamamlandıktan sonra sıra geldi işletim sistemimizi update etmeye son sürüm bir ISO indirmiş bile olsak unutmayınız mutlaka işletim sisteminin açıkları için mutlaka güncelleme ve yamalar gelmiştir. Bu yamaları yapmamaız işletim sistemimiz sağlıklı çalışması için önemlidir. Bu işlem için şu kodu çalıştırmanız yeterli olacaktır. Update komutu “yum update –y “ dir. Bu komuttan sonra işlemin bitmesini bekliyoruz. Centos 8 kurulumuz tamamlanmıştır güle güle kullanınız. Bir sonraki yazılarımızda görüşmek üzere. Hoşçakalın……

CENTOS 7 DE ROOT ŞİFRESİ NASIL DEĞİŞTİRİLİR?

Centos 7 de root şifresini değiştirmek alışmış olduğunuzu Centos 6 işletim sistemine göre daha karışık ve daha komplikedir. Bu işlemi yapabilmek için fiziksel veya sanal sunucunuzu reboot ederek kerenel seçeneği kısmına geçmeniz ve aşağıdaki komutları sıra ile uygulamanız gerekmektedir.

KERNEL ÖN YÜKLEMESİ GEÇİŞ

Makinenizi restart ediniz ve karşınıza çıkan ekranda ilk centos 7 için kernel ön yüklemesini seçiniz ve “ e “ tuşuna basarak kernel ön yüklemesini gerçekleştiriniz.

Bu kernel ekranı alışmış olduğunuz diğer ekranlardan farklıdır. Centos 6 “single” veya rw init=/bin/bash “ yazıyorduk Centos 7 ise bu komut değişti. Bu komutu ” ro ” yazan kısma ” rw init=/sysroot/bin/sh ” komutunu yazıyoruz. Daha sonrasında ise Ctrl-x tuşuna basarak kernel yüklemesi başlatıyoruz.

ROOT ŞİFRESİ SIFIRLAMA

Kernel versiyonu yüklendik den sonra karşımız gelen ekranda root dizini altına düşmemiz için chroot /sysroot komutunu giriyoruz. Ve enter tuşuna basıyoruz böylelikle root dizini altına düşmüş oluyoruz.

root ana dizini altına düşünce root şifremizi alışık olduğumuz gibi “passwd root” komutunu girip enter tuşuna basıyoruz. Daha sonra karşımıza yeni şifremizi girmemizi istiyor. Burada unutmamız gereken şey ise eski versiyonlarda olduğu gibi basit şifreleri centos7 kabul etmemesi. Onun için mümkün oldukça komplike şifreler vermeye çalışmalıdır.

Vermiş olduğumuz şifrenin kabul edildiğini gördükten sonra yapmamız gerek birkaç işlem daha bulunmakta. Bu işlemleri sırası ile anlatmaya devam edeceğiz.

Şifremizi değiştirdik ama şifremizin etkili olabilmesi için “ touch /.aurorelabel “ komutunu girmemiz ve yapılan değişikliği root dizini altına kaydetmemiz gerekmektedir.

Genelde tüm yazılarda şifrenizi root altına kaydettikten sonra makinenizi restart ediniz yazar ama bu işlemi yaptığınızda göreceksiniz ki şifreniz değişmemiş ve siz halen sisteme giremiyorsunuz. Onun için root dizini altına şifreyi yazdırdıktan sonra “ exit “ komunu kullanıp root dizini altından çıkmanız gerekiyor. Ondan sonra makineniz restart etmeniz gerekiyor.

Unutmayınız burada dizinde iken “rebbot” komutu işe yaramayacaktır bunun için “ reboot –f” komutunu uygulamanız gerekmektedir. Bu işlem sonunda makinemizin açılmasını bekleyiniz.

Artık belirlemiş olduğunuz yeni şifreniz ile sunucunuza bağlanabilirsiniz. Şimdiden herkese iyi çalışmalar dileriz…..

Linux Mint Nedir?

Açık kaynaklı ve topluluk tabanlı bir Linux dağıtımı olan Linux mint, Debian ve Ubuntu işletim sistemlerinin çekirdek mimarisi üzerine temellendirilmiştir. İlk olarak 2006 yılından yayınlanan sistem, büyük bir topluluğu üzerine çeker. Ve akıllara neden linux mint? Şeklinde sorular takılır. Kısa zamanda en tercih edilen Linux dağıtımlarından biri olur. Continue reading “Linux Mint Nedir?”

Atop Kurulumu,Atop Nedir? Atop Ne İşe Yarar?

Atop Kurulumunu sizinle birlikte şimdi yapacagız. Ama önce nedir? Bunu öğrenelim Atop Linux sistemler için kullanılan ve sistemi takip etmek amacı ile yazılmış bir yazılımdır. Atop Kurulumunu Bu yazılım sayesinde sistemin ne kadar kaynak kullandığı ve kaynak gereksinimlerini görebilir bu gereksinimlere göre sisteminizin ihtiyaçlarını belirlemenizi sağlarsınız. Bu yazılım haricinde alternatif olarak htop yazılımı da mevcuttur. Fakat Atop yazılımı sayesinde sistemlerinizi daha detaylı olarak izleyebilir ihtiyaçlarınızı belirleyebilirsiniz.

Continue reading “Atop Kurulumu Nasıl Yapılır ?”

FreeBSD KURULUMU AŞAMLARI

FreeBSD Kurulumu sunucu ve kişisel bilgisayarlar için geliştirilmiş Unix tabanlı açık kaynak koduna sahip bir işletim sistemi türüdür. Bu işletim sistemini kurmak için öncelikle işletim sistemine ait iso dosyasını adresinden indirmeniz gerekmektedir. Daha sonra bu iso’yu kuracağınız makineye mount etmelisiniz. İsonuızu makinenize mount ettikten sonra makinenizi aktif hale getirmeniz yeterli olacaktır. Daha sonra kurulum ekranı karşınıza gelecek burada enter tuşuna basmanız otomatik olarak boot başlayarak ve kurulum ekranına geçmiş olacaksınız. Continue reading “FreeBSD Kurulumu Nasıl Yapılır ?”

Centos7 Kurulum Aşamaları

Redhat enterprise Linux 7 yayınlanmasından sonra, CentOS cemiyeti en son işletim sistemi olan ve CentOS 7 olarak isimlendirilen sürümünü yayınladı. Bu yazım da CentOS 7 Kurulum dan bahsediyor olacağım.

Centos 7 kurulumu için öncelikle  bu adresten gerekli olan ISO dosyanızı İndirmeniz ve kurulumu yapacağınız sanal sunucu veya normal sunucu içine mount etmeniz gerekmektedir. Bu işlemden sonra makinemizi aktif ediyoruz. Makinemizin üzerinden her hangi bir işlem olmadığı için makinemiz cdroom, usb veya iso dosyası üzerinden boot edilecektir ve karşımıza centos kurulum ekranı karşımıza gelecektir. Klavyemizin yön tuşları ile “Install to Centos7” üzerine gelip enter tuşuna basıyoruz.

Continue reading “Centos 7 Kurulumu ve Ayarları Nasıl Yapılır ?”